Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.2

Bir HTTP Sunucusunu ayarlarken dikkat edilmesi gerekenler ve bazı ipuçları. Öneriler kısmen Apache’ye özel kısmen de genel olacaktır.
Apache HTTP Sunucusu iyi bir güvenlik sicilinin yanında güvenlik konularıyla oldukça ilgili bir geliştirici topluluğuna sahiptir. Fakat, bir yazılımın dağıtılmasının ardından küçük ya da büyük bazı sorunların keşfedilmesi kaçınılmazdır. Bu sebeple, yazılım güncellemelerinden haberdar olmak oldukça önem kazanır. HTTP sunucunuzu doğrudan Apache’den temin ediyorsanız yeni sürümler ve güvenlik güncellemeleri ile ilgili bilgileri tam zamanında alabilmek için Apache HTTP Sunucusu Duyuru Listesine mutlaka üye olmanızı öneririz. Apache yazılımının üçüncü parti dağıtımlarını yapanların da buna benzer hizmetleri vardır.
Şüphesiz, bir HTTP sunucusu, sunucu kodunda bir sorun olmasa da tehlike altındadır. Eklenti kodları, CGI betikleri hatta işletim sisteminden kaynaklanan sorunlar nedeniyle bu ortaya çıkabilir. Bu bakımdan, sisteminizdeki tüm yazılımların sorunları ve güncellemeleri hakkında bilgi sahibi olmalısınız.
ServerRoot Dizinlerinin İzinleriNormalde, Apache root kullanıcı tarafından başlatılır ve hizmetleri
      sunarken User yönergesi
      tarafından tanımlanan kullanıcının aidiyetinde çalışır. Root tarafından
      çalıştırılan komutlarda olduğu gibi, root olmayan kullanıcıların
      yapacakları değişikliklerden korunmak konusunda da dikkatli
      olmalısınız. Dosyaların sadece root tarafından yazılabilir olmasını
      sağlamak yeterli değildir, bu dizinler ve üst dizinler için de
      yapılmalıdır. Örneğin, sunucu kök dizininin
      /usr/local/apache olmasına karar verdiyseniz, bu dizini
      root olarak şöyle oluşturmanız önerilir:
      mkdir /usr/local/apache 
      cd /usr/local/apache 
      mkdir bin conf logs 
      chown 0 . bin conf logs 
      chgrp 0 . bin conf logs 
      chmod 755 . bin conf logs
    
/, /usr, /usr/local
      dizinlerinde sadece root tarafından değişiklik yapılabileceği kabul
      edilir. httpd çalıştırılabilirini kurarken de benzer
      bir önlemin alındığından emin olmalısınız:
      cp httpd /usr/local/apache/bin 
      chown 0 /usr/local/apache/bin/httpd 
      chgrp 0 /usr/local/apache/bin/httpd 
      chmod 511 /usr/local/apache/bin/httpd
    
Diğer kullanıcıların değişiklik yapabileceği bir dizin olarak bir
      htdocs dizini oluşturabilirsiniz. Bu dizine root
      tarafından çalıştırılabilecek dosyalar konulmamalı ve burada root
      tarafından hiçbir dosya oluşturulmamalıdır.
Diğer kullanıcılara root tarafından yazılabilen ve çalıştırılabilen
      dosyalarda değişiklik yapma hakkını tanırsanız, onlara root
      kullanıcısını ele geçirilebilme hakkını da tanımış olursunuz. Örneğin,
      biri httpd çalıştırılabilirini zararlı bir programla
      değiştirebilir ve o programı tekrar çalıştırdığınız sırada program
      yapacağını yapmış olur. Günlükleri kaydettiğiniz dizin herkes
      tarafından yazılabilen bir dizin olduğu takdirde, birileri bir günlük
      dosyasını bir sistem dosyasına sembolik bağ haline getirerek root
      kullanıcısının bu dosyaya ilgisiz şeyler yazmasına sebep olabilir.
      Günlüklerin dosyaları herkes tarafından yazılabilir olduğu takdirde ise
      birileri dosyaya yanıltıcı veriler girebilir.
SSI sayfaları bir sunucu yöneticisi açısından çeşitli olası risklere kaynaklık edebilir.
İlk risk, sunucu yükündeki artış olasılığıdır. Tüm SSI sayfaları, SSI kodu içersin içermesin Apache tarafından çözümlenir. Bu küçük bir artış gibi görünürse de bir paylaşımlı sunucu ortamında önemli bir yük haline gelebilir.
SSI sayfaları, CGI betikleriyle ilgili riskleri de taşır. exec
      cmd elemanı kullanılarak bir SSI sayfasından herhangi bir CGI
      betiğini veya bir sistem programını Apache’nin aidiyetinde olduğu
      kullanıcının yetkisiyle çalıştırmak mümkündür.
SSI sayfalarının yararlı özelliklerinden yararlanırken güvenliğini de arttırmanın bazı yolları vardır.
Sunucu yöneticisi, bir başıbozuk SSI sayfasının sebep olabileceği zararları bertaraf etmek için CGI Genelinde bölümünde açıklandığı gibi suexec’i etkin kılabilir.
SSI sayfalarını .html veya .htm
      uzantılarıyla etkinleştirmek tehlikeli olabilir. Bu özellikle
      paylaşımlı ve yüksek trafikli bir sunucu ortamında önemlidir. SSI
      sayfalarını normal sayfalardan farklı olarak .shtml gibi
      bildik bir uzantıyla etkinleştirmek gerekir. Bu, sunucu yükünü asgari
      düzeyde tutmaya ve risk yönetimini kolaylaştırmaya yarar.
Diğer bir çözüm de SSI sayfalarından betik ve program çalıştırmayı
      iptal etmektir. Bu, Options
      yönergesine değer olarak Includes yerine
      IncludesNOEXEC vererek sağlanır. Ancak, eğer betiklerin
      bulunduğu dizinde ScriptAlias
      yönergesiyle CGI betiklerinin çalışması mümkün kılınmışsa,
      kullanıcıların <--#include virtual="..." --> ile bu
      betikleri  çalıştırabileceklerine dikkat ediniz.
Herşeyden önce ya CGI betiğini/programını yazanlara ya da kendinizin CGI'deki güvenlik açıklarını (ister kasıtlı olsun ister tesadüfi) yakalama becerinize güvenmek zorundasınız. CGI betikleri esasen sisteminizdeki komutları site kullanıcılarının izinleriyle çalıştırırlar. Bu bakımdan dikkatle denenmedikleri takdirde oldukça tehlikeli olabilirler.
CGI betiklerinin hepsi aynı kullanıcının aidiyetinde çalışırsa diğer betiklerle aralarında çelişkilerin ortaya çıkması ister istemez kaçınılmazdır. Örneğin A kullanıcısının B kullanıcısına garezi varsa bir betik yazıp B’nin CGI veritabanını silebilir. Bu gibi durumların ortaya çıkmaması için betiklerin farklı kullanıcıların aidiyetlerinde çalışmasını sağlayan ve 1.2 sürümünden beri Apache ile dağıtılan suEXEC diye bir program vardır. Başka bir yol da CGIWrap kullanmaktır.
ScriptAlias’sız CGIKullanıcıların sitenin her yerinde CGI betiklerini çalıştırmalarına izin vermek ancak şu koşullarda mümkün olabilir:
ScriptAlias’lı CGICGI’yi belli dizinlerle sınırlamak yöneticiye bu dizinlerde daha iyi
      denetim imkanı sağlar. Bu kaçınılmaz olarak ScriptAlias’sız CGI’den çok daha
      güvenlidir, ancak bu dizinlere yazma hakkı olan kullanıcılarınız
      güvenilir kişiler olması ve site yöneticisinin de olası güvenlik
      açıklarına karşı CGI betiklerini ve programlarını denemeye istekli
      olması şartıyla.
Çoğu site yöneticisi ScriptAlias’sız CGI yerine bu
      yaklaşımı seçer.
Sunucunun bir parçası gibi çalışan, mod_php,
      mod_perl, mod_tcl ve mod_python
      gibi gömülü betik çalıştırma seçenekleri sunucuyu çalıştıran
      kullanıcının aidiyetinde çalışırlar (User yönergesine bakınız). Bu bakımdan bu betik
      yorumlayıcılar tarafından çalıştırılan betikler, sunucu kullanıcısının
      eriştiği herşeye erişebilirler. Bazı betik yorumlayıcıların getirdiği
      bazı sınırlamalar varsa da bunlara pek güvenmemek, gerekli sınamaları
      yine de yapmak gerekir.
Güvenliği gerçekten sıkı tutmak istiyorsanız, kullanıcılarınızın
      yapılandırmanızdaki güvenlik ayarlarını geçersiz kılmak için
      .htaccess dosyalarını kullanabilmelerinin de önüne
      geçmelisiniz. Bunu yapmanın tek bir yolu vardır.
Sunucu yapılandırma dosyanıza şunu yerleştirin:
      <Directory />
      
        AllowOverride None
      
      </Directory>
    
Böylece, belli dizinlerde özellikle etkinleştirilmedikçe bütün
      dizinlerde .htaccess dosyalarının kullanımını engellemiş
      olursunuz.
Apache’nin ister istemez yanlış anlaşılan yönlerinden biri öntanımlı erişim özelliğidir. Yani siz aksine bir şeyler yapmadıkça, sunucu normal URL eşleme kurallarını kullanarak bir dosyayı bulabildiği sürece onu istemciye sunacaktır.
Örneğin, aşağıdaki durumu ele alalım:
      # cd /; ln -s / public_html
    
Ve, tarayıcınıza http://localhost/~root/ yazın.
Böylece, istemcilerin tüm dosya sisteminizi gezmelerine izin vermiş olursunuz. Bu işlemin sonuçlarının önünü almak için sunucu yapılandırma dosyanıza şunları yazın:
      <Directory />
      
        Order Deny,Allow 
        Deny from all
      
      </Directory>
    
Bu suretle, dosya sisteminize öntanımlı erişimi yasaklamış olursunuz. Erişime izin vermek istediğiniz dizinler için uygun Directory bölümleri eklemeniz yeterli olacaktır. Örnek:
      <Directory /usr/users/*/public_html>
      
        Order Deny,Allow 
        Allow from all
      
      </Directory> 
      <Directory /usr/local/httpd>
      
        Order Deny,Allow 
        Allow from all
      
      </Directory>
    
Location ve Directory yönergelerinin etkileşimine de özellikle önem vermelisiniz; örneğin <Directory /> erişimi yasaklarken bir <Location /> yönergesi bunu ortadan kaldırabilir.
UserDir yönergesi de size buna benzer bir oyun oynayabilir; yönergeye ./ atamasını yaparsanız, root kullanıcısı söz konusu olduğunda yukarıda ilk örnekteki durumla karşılaşırız. Apache 1.3 veya üstünü kullanıyorsanız, sunucu yapılandırma dosyanızda aşağıdaki satırın mutlaka bulunmasını öneririz:
      UserDir disabled root
    
Sunucunuzda olup biteni günü gününe bilmek istiyorsanız günlük dosyalarına bakmalısınız. Günlük dosyaları sadece olup biteni raporlamakla kalmaz, sunucunuza ne tür saldırılar yapıldığını ve güvenlik seviyenizin yeterli olup olmadığını anlamanızı da sağlarlar.
Bazı örnekler:
      grep -c "/jsp/source.jsp?/jsp/ /jsp/source.jsp??" access_log 
      grep "client denied" error_log | tail -n 10
    
İlk örnek, Apache Tomcat Source.JSP Bozuk İstek Bilgilerini İfşa Açığını istismar etmeyi deneyen saldırıların sayısını verirken ikinci örnek, reddedilen son on istemciyi listeler; örnek:
      [Thu Jul 11 17:18:39 2002] [error] [client falan.filan.dom] client denied
      by server configuration: /usr/local/apache/htdocs/.htpasswd
    
Gördüğünüz gibi günlük dosyaları sadece ne olup bittiğini raporlar, bu bakımdan eğer istemci .htpasswd dosyasına erişebiliyorsa erişim günlüğünüzde şuna benzer bir kayıt görürsünüz:
      falan.filan.dom - - [12/Jul/2002:01:59:13 +0200] "GET /.htpasswd HTTP/1.1"
    
Bu, sunucu yapılandırma dosyanızda aşağıdaki yapılandırmayı iptal ettiğiniz anlamına gelir:
      <Files ~ "^\.ht">
      
        Order allow,deny 
        Deny from all
      
      </Files>